준동사

준동사

준동사 I. 분사 t, ī, a 형용사의격변화를따른다 1 현재분사 2 미래분사 3. 과거수동분사 4 과거능동분사 5. 완료분사 6. 미래수동분사 II. 절대분사 III. 부정사

I. 현재분사 동사와동시에행하는행위 1) 상황 : - 하면서 क"#ण% प'यन स ग.छ 2त kṛṣṇaṃ paśyan sa gacchaa र म वन% ग.छ8म-9न प'य 2त rāmo vanaṃ gcchan muniṃ paśyaa yadā /tadā 구문대체 र म वन% ग:व म-9न प'य 2त 절대분사 2) 이유 : 함으로써 क"#ण% प'यन स म-.य/ kṛṣṇaṃ paśyan sa mucyte 3) 그외 : 일반적인진리, hrī, trap 이유, 습관

क"#ण% प'यन स ग.छ 2त kṛṣṇaṃ paśyan sa gacchaa paśyan: paś (4) paśya + t 1 종 paśyat : 현재분사어간 t 로끝나는자음의격변화를따름 त-दम न ग.छ 2त tudamāna gacchaa tud (6) tuda +māna a 로끝나는형용사의격변화를따름

현재분사의형성 1) 위타태 (Parasmaipada) 1종활용 : t를붙임 (f : ī를붙임 ) 2종활용 : at를붙임 * t, i 로끝나는명사와동일하게격변화함 2) 위자태 (Ātmanepada)

bodhat 강 bodhant 약 bodhat sg du pl No. bodhan bodhantau bodhantaḥ Ac. bodhantam bodhantau bodhataḥ (n.- ntaḥ) Ins. bodhatā bodhadbhyām bodhadbhiḥ Da bodhate bodhadbhyām bodhadbhyaḥ Ab bodhataḥ bodhadbhyām bodhadbhyaḥ Ge bodhataḥ bodhatoḥ bodhatām Lo bodhaa bodhatoḥ bodhatsu Vo. bodhan bodhantau bodhantaḥ

2) 위자태 (Ātmanepada) 1 종활용 : māna(māṇa) 를붙임 2 종활용 : 약어간 +āna(āṇa) 를붙임 어근어간분사어간 bhṛ (1) bhara + māna = bharamāṇa kṛ (8) kuru + āna = kurvāṇa Ā : a 로끝나는형용사의격변화를따름 p: t, ī 로끝나는명사와동일하게격변화함

चत-थ>प?@ वAयम ण% सम 2ध caturthopadeśe vakṣyamāṇaṃ samādhiḥ वन% ग.छन र म म-2नमप'यत vanaṃ gacchan rāmo munim apaśyat स तE प'यन र म म-2दत ऽभवत sītāṃ paśyan rāmo mudito bhavat

as 의현재분사 (sant, sat, sa\) 는 being 을의미 जर 2वम-Qत सन स डश Tदवय भUत jarā vimuktaḥ san ṣoḍaśābdavayā bhevet Uद% पथ8न 2प अथW न वग.छ म vedṃ pathnn api arthaṃ nāvagacchāmi H ण व य JवलकLमभJ बNO स 2त prāṇavāyau kevalakumbhake baddhe saa

वन% ग.छत र [ण म-2नर दश]य/ vanaṃ gacchatā rāmeṇa munir darśyate मय दY'यम न स- क8य स- स त Z[ 2त म8\ mayā dṛśymānāsu kanyāsu sīto_amea manye?u वन% ग.छ 2त सव^म-2दत भव 8त deve vanaṃ gacchaa sarve muditā bhavana प'यत म-_ र म र`स न ह 8त paśyato mune rāmo rakṣasān hana

शय न वध]/ cरव śayānā vardhate dūrvā आस न% वध]/ 2बसम āsīnaṃ vrdhate bisam भ ग% भ-dज न bhogaṃ bhuñjānaḥ शe-% 2नfन न śtruṃ nighnānaḥ

II. 과거수동분사 행위의완결, 행위의결과로서생긴것 1) 타동사 र` स हत र [ण rakṣāso hato rāmeṇa एव% मय h-तम evaṃ mayā śrutam 2) 자동사 : 단순과거시제 र म वन% गत 3) 자동사 ( 형용사 ) सव^ 2वर मYत 4) 명사화 ब-N, वYN, मत

과거수동분사의형성 어근 + ta, na, ita, īta a, mfn 으로격변화 1. 어근 + ta 비음은탈락 jan = jata śru + ta gam + ta = śruta = gata budh + ta = buddha 2. 어근 + na(ṇa) 어근이 d 또는 ṛ 로끝날경우 vid, chid, bhid, pad, tṛ, pṛ vinna, chinna, bhinna, panna, \rṇa, pūrṇa ci_e samatvam āpanne vāyau vrajaa madhyame

3. 어근 + ita 1) 어근마지막이자음일경우 nind = nindita cumb = cumbita 2) 어근이 l, v 로끝날경우 cal = calita, jīv = jīvita 3) 어근이무성음으로끝날경우 likh = likhita 예외 : cint =cinita, pat =paata, kup =kupita

3. 어근 + īta 1) 어근마지막이 ā, ai, au일경우 pā = pīta, gai = gīta 예외 : jñā jñāta, dā =da_a 4. ta (h 로끝나는어근은 gh 로취급 + ta ) dah dagh + ta =dagdha duh dugh + ta =dugdha

र `स हत र [ण han Ins. त:प-iतकj न मय प2ठतम n.sg.no n.sg.no n.sg.no. मYlन Qतम एतत पm जत% य 2गप-%गवn etat pūjitaṃ yogipuṃgavaiḥ

:यQतE क8यE प'य म f.sg.ac f.sg.ac. I.sg कLoभकस त- पmरकH ण य म द भ8न kumbhakas tu pūrakaprāṇāyāmād abhinnaḥ इद% पq सन% H Qत% सव]rय 2ध2वन शनम idaṃ padmāsanaṃ proktaṃ sarvavyādhivināśanam

과거 III. 과거능동분사 1. 과거수동분사 + vat, vant vat 의격변화 bhagavat kṛ kṛta kṛtavat prati pad praapanna praapannavant H2वश8त% मE तe न क stuvव 8नर praviśantaṃ māṃ tatra na kaścid dṛṣṭavan naraḥ sg.ac. sg.ac sg.no. sg.no र म वन% गतव न स त 2प गतवत m.sg.no. m.sg.no f.sg.no f.sg.no

IV. 미래수동분사 동사어간 + (i)tavya, anīya, ya 형용사 a 로격변화함 의미 : 반드시 해야한다, - 할것 ( 의무분사 ) kṛ kṛta kartavya karoa (III.sg) \न wचक क"तस /नnव पmरक कत]rय yena recakaḥ kṛtas tenaiva pūrakaḥ kartavyaḥ त xह 2कj कत]rयम tarhi kiṃ kartavyam 수식어, 술어로사용됨 명사화 pā (peyam) kṛ (karyam), jñā (jñeyam)

미래수동분사의형성 동사어간 + (i)tavya, anīya, ya 1. tavya 형용사 a 로격변화함 2. anīya

3. 동사어간 + ya 1) 어근말의모음 (1) ā는 e로 jñā jñe + ya dā de + ya (2) ā 외모음은강화됨 (guṇa, vṛddhi 화, 예외있음 ) e ay ( 혹은 e ) ai āy ( 혹은 ai ) o av au āv 2) 어근중간의모음 ji je+ya, jay+ya bhū bhav+ya, bhāv+ya * 어근말모음이강화되지않을경우 tya 가됨 ji jitya

2) 어근중간의모음 ( 1) 대체로모음이강화된다 tyaj tyāj+ya ( 2) i, u, ṛ 대체로 guṇa 화된다 dviṣ dveṣ+ya yudh yodh+ya, guh guh+ya 3) 다양한형태 kṛ kṛtya, kārya, kartavya, karanīya ji jeya, jitya, jayya, jetavya bhū bhavya, bhāvya, bhavitavya

त8न वQतवय% न म8तrयम 2प tan na vaktavyaṃ na mantavyam api 2कj मय क यW kiṃ mayā kāryaṃ न 2कम 2प मय वQतrयम na kim api mayā vaktvyam yzण न Jन 2प ह8तrय brahmaṇo na kenāpi hantavyaḥ

य% भ जन त H lव कत]rयम dvayaṃ bhojanāt prāg eva kartavyam कLoभकi:व2तHय:नपmव]कj कत]rय kumbhakas tv aaprayatnapūrvakaṃ kartavyaḥ ग-}प?शत ~Oय% न त- श थ]क 2ट भ gurūpadeśato jñeyaṃ na tu śāstrārthakoṭibhiḥ ग पन य% Hय:_न यथ र:नकर{डकम gopanīyaṃ prayatnena yathāratnakaraṇḍakam

~ न% ~Oय% सम% नvE jñānaṃ jñeyaṃ samaṃ naṣṭaṃ भ2व:वयम bhavitavyam

V. 절대분사 격변화하지않음 동사어근 + tvā(itvā), ya(tya), am 의미 : 1. 선행하는행위 : - 을한후, - 한뒤에 2. 이유, 양보, 조건 र म वन% ग:व म-9न प'य 2त उQ:व भ-Q:व गत गYहम uktvā bhuktvā gatā gṛham त च% h-:व स स- खत भवत tad vacaṃ śrutvā sā sukhitābhavat

절대분사의형성 1. 접두어가없을경우 : 어근 + tvā gan gatvā han hatvā kṛ kṛtvā dṛṣ dṛṣtvā 2. 접두어가없을경우 : 어근 + - itvā (1) 10류동사 : 어간말모음a를 i로바꿈 cint (10) cintaya cintayi+tvā (2) 모음 i가필요할경우 vid viditvā, sthā sthitvā

절대분사의형성 3. 접두어가있을경우 : 어근 + ya pari tyaj parityajya 버리고서 ni nī vinīya 통제한후 ā gam āgamya 온후에 4. 접두어가있을경우 : 어근 ( 단모음 ) + tya vi ji vijitya 버리고서 anu kṛ anukṛtya- 대로행한후 ā gam āgatya 온후에, ni han nihatya 살해한후

तe 2वजन म2तम:व तiयnय गम-प2दषट व न tatra vijanam ia matvā tasyai yogam upadiṣṭavān ख{ढ2य:व क लद{ड% yz {डO 2वचर 8त khaṇḍhayitvā kāladaṇḍaṃ brahmāṇḍe vicarana te म-ख% स%यoय न ड य म क"#य पवनम mukhaṃ saṃyamya nāḍībhyām ākṛṣya pavanaṃ 2नxवक पम h:य श 8तमव न-2ह nirvikalpam āśritya śānam avāpnuhi

* 절대분사 am 현재분사와유사한용례 भ ज% 2पव 2त bhojaṃ pivaa व द% 2पव 2त vādaṃ pivaa agre, prathama, pūrvam + 절대분사 am : 선행행위 agre bhojaṃ vrajaa, pūrvaṃ bhojaṃ gacchaa kāram : 복합어 evam+kāram, anyathā+kāram kathaṃ+kāram, i_haṃ+kāram yāvajjīvam, kanyādarśaṃ varayaa yāvadvedaṃ bhuṇkte

VI. 부정사 infiniave 동사어근 + tum (itum) 격변화하지않음 pā pātum ji jetum dā dārtum pat patitum vac vaktum grah grahītum bhū bhavaitum sṛj sraṣṭum dṛś draṣtum 의미 1. 목적 2. 가능, 타당 samartha, arha, śak, arh 3. 의욕 ( 욕망 ), 알다, 시작하다의목적어 4. 기회 ( 시기 ) 를나타내는명사와함께사용 5. 부정사 + arh (1) : 공손한명령 ( 부탁 )

ह त-% खगमम-पचŠ[ grahītuṃ khagamam upacakrame अ 2प api मE ˆv-% भव न आगतव न māṃ draṣṭuṃ bhavān āgatavān त:प-iतम वग8त-% शQन 2त tat pustakam avagantuṃ śaknoa iवगw ग8त-% कथ% शQन-म svargaṃ gantuṃ kathaṃ śaknumaḥ

तE :यQत-म रभ/ tāṃ tyaktum ārabhate त.छ त- म.च म tac chrotum icchāmi र म रज भ2वत-मह 2त rāmo rajā bhavitum arhaa भव न ग8त-म ह]2 bhavān āgantum arhaa तe ग8त-% _.छ 2त tatra gantuṃ necchaa

अरधर eo कत-]मशQतsOत ardharātre kartum aśaktaś cet सUनnव वग8त-% क ऽ2प 2वल`ण लय svenaivāvagantuṃ ko 'pi vilakṣaṇo layaḥ स य8eम8e द न व न स ध2यत-म sa yantramantrādīnā vā na sādhayitum तŒवत वQत-मशQय:U ऽ \क?@न ह ta_vato vaktum aśakyatve 'py ekadeśenāha